Vijvergekte

Libellen

Libellen hebben lange, slanke lichamen en twee paar vleugels met een ingewikkeld netwerk van aders. Sommige hebben prachtige kleuren. Ze zijn van 2 tot 13 cm lang en hebben grote facetogen. Ze zijn goede jagers. Ze vangen hun prooi in de lucht. De onderlip van de Libelle heeft haakjes, om in de lucht hun prooien stuk te kunnen maken. Ze kunnen wel 50 km per uur vliegen en hebben een speciaal borststuk dat de klap van de botsing met hun prooi opvangt. Ze kunnen zowel voor of achteruit vliegen. Libelles leggen hun eieren tussen de waterplanten.Uit de eieren komen larven, met kieuwen die onder water leven.

Levend fossiel

De Libelle ziet er bijna nog net zo uit als zijn voorouders, miljoenen jaar geleden. Je zou het een levend fossiel kunnen noemen. Libellen bestaan al zo,n 300 miljoen jaar! De larves van de libellen hebben tracheekieuwen in de einddarm.De larve vervelt 10 tot 15 keer.Wereldwijd zijn er meer dan 6000 soorten bekent. Waarvan de meeste uit tropische landen.In Nederland zo,n 70 soorten. Echte libellen worden ook wel glazenmakers genoemd (Anisoptera), wat letterlijk betekend ongelijke vleugels.




Glazenmaker


De naam glazenmaker stamt uit de tijd dat mensen die kapotte ruiten moesten vervangen, vroeger de stukken glas vervoerden op een raamwerk van latten, dat werd dan op de rug meegedragen. Dit raamwerk stak aan beide kanten uit als twee geweldige vleugels. Libellen kunnen bijna niet lopen, ze gebruiken hun poten om zich ergens aan vast te houden. Hun vleugelslag is in vergelijking met dat van andere insecten betrekkelijk laag. Zo,n 20 tot 40 slagen per seconde. Sommige vliegen halen daar in tegen wel 1000 slagen per seconde.

De paring


Tijdens de paring vormen de libellen een paringsrad, dat gaat als volgt: Het mannetje vliegt boven en achter het wijfje en landt op haar kop en borststuk, vervolgens buigt hij zijn achterlijf tussen zijn poten naar voren en pakt haar met zijn cercus in de nek.Het mannetje brengt nu sperma uit zijn geslachtsopening over in het paringsorgaan ( dat aan de onderkant van het achterlijf van het vrouwtje zit).

Nu kunnen ze in de zogenaamde tandemhouding verder vliegen.De eigenlijke paring gebeurt pas als het mannetje door een bepaalde
vliegmanoeuvre het wijfje in staat stelt haar copulatieorgaan in contact met het zijne te brengen.




Paringswiel

Nu ontstaat het zogenaamde paringswiel of paringsrad, en kan het vrouwtje bevrucht worden. Libellenlarven kunnen tijdens hun onderwaterleven worden opgegeten door, vissen, kikkers en andere rovende waterinsekten, Als een libelle zijn laatste vervelling achter de rug heeft en boven de wateroppervlakte komt, moet hij zijn lichaam en vleugels laten drogen, voordat hij weg kan vliegen.Op dat moment is hij heel kwetsbaar en wordt dan ook vaak opgevreten door zijn natuurlijke vijanden, zoals de bijeneter, gier-, huis-, en boerenzwaluw, maar ook de boomvalk is er niet vies van. Maar wat nog bedreigender is echter de afname van hun biotopen.

Hier ligt voor ons beste vijverliefhebbers een schone taak!








Zondag maakte ik deze foto van een libelle in mijn tuin.

Hij zat te drogen in de zon.
Voor de laaste vervelling, van larve naar volwassen libelle, verlaten ze het water Dit is gevaarlijk voor de libelle, omdat het uren duurt voordat de vleugels en zijn lichaam gedroogt zijn. en ze kunnen vliegen.


foto gemaakt op 23 mei 2010


klik op foto voor originele grootte.